środa, 25 stycznia 2012

Pałac Paca – Radziwiłłów

Pałac Paca – Radziwiłłów  (Miodowa 15) – obecnie siedziba ministerstwa zdrowia.  Budynek w stylu barokowym jest utworzony na planie kwadratu, w narożnikach posiada cztery pawilony (Tylman z Gameren). Przed pałacem znajduje się brama o półkolistym kształcie i pawilony (w stylu klasycystycznym – Henryk Marconi).
Historia:
1691-97 - dla księcia Dominika Mikołaja Radziwiłła – projektu Tylmana z Gameren
Do początku XIX wieku był własnością rodziny Radziwiłłów.
1762-75 – dzierżawa Michała Czartoryskiego, król Staś często go odwiedza i 3 listopada 1771 zostaje porwany przez konfederatów barskich
W 1794 roku, w czasie insurekcji kościuszkowskiej częściowo zniszczony,
w latach 1807-1809 okupacji pruskiej, znajdował się w nim teatr, później koszary wojskowe i lazaret.
W 1825 roku nowy właściciel generał Ludwik Michał Pac, przebudowa w stylu klasycystycznym na podstawie projektu Henryka Marconiego (zwłaszcza wjazdowa brama). Ludwik Pac sprowadził Henryka Marconiego z Włoch około 1822 r. We wnętrzach m.in. Salę Mauretańska i Gotycka: bogate wyposażenie, meble, obrazów, należała kolekcja starożytnych rzymskich rzeźb (z Rzymu i Pompei).
W bramie fryz dłuta Ludwika Kauffmana przedstawiający konsula Tytusa Quintusa Flaminiusa ogłaszającego na igrzyskach w Koryncie wolność dla miast greckich. Jest to jedna z najlepszych klasycystycznych rzeźb w Warszawie.
W lutym 1829 r. w jednej z oficyn pałacowych zamieszkał przez 5 miesięcy Juliusz Słowacki potem na Elektoralną
 W 1835 roku, za udział generała w powstaniu listopadowym, jego majątek został skonfiskowany.
W latach 1848-1875 budynek był siedzibą Rządu Gubernialnego,
fryz Kauffamana
w latach 1875-1939 Sądu Okręgowego (głośny proces w 1890 o zabójstwo aktorki warszawskiej Marii Wisnowskiej przez oficera huzarów, Aleksandra Barteniewa;  w 1922 r. proces Eligiusza Niewiadomskiego, zabójcy prezydenta Gabriela Narutowicza, w 1931 r. – proces brzeski) Licytacja kamienicy Tomasza Łęckiego, z powieści Bolesława Prusa „Lalka”, odbywa się na sali sądowej pałacu Paca (Gmach Sądu Okręgowego).

Pałac poważnie ucierpiał podczas II wojny światowej.
Podczas powstania warszawskiego fryzowi godzinami przyglądał się Miron Białoszewski, ukrywający się z bliskimi w piwnicach pałacu Chodkiewiczów, po przeciwnej stronie ulicy („Pamiętnik z powstania warszawskiego”).
Został odbudowany w latach 1947-1951, elewacja od strony dziedzińca została odtworzona według pierwotnego projektu Henryka Marconiego natomiast elewacja ogrodowa według trochę zmodyfikowanego projektu Tylmana z Gameren.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz