Znajdujące się w Parku im. Romualda Traugutta i zwane też Zdrojem Stanisława Augusta źródełko znane było już w XV wieku. Z racji położenia przy Trakcie Zakroczymskim, obecnej ul. Zakroczymskiej, cieszyło się dużym zainteresowaniem, korzystali z niego zarówno podróżni, jak i okoliczni mieszkańcy.
W pierwszej połowie XVIII wieku źródełko otrzymało drewnianą obudowę o konstrukcji wieńcowej, z barokowym, cebulastym hełmem.
W latach 1770–72 zastąpiono ją murowaną studnią. Fundatorem i zleceniodawcą był król Stanisław August, autorem projektu – architekt Jakub Fontana. Wzniesiona wtedy obudowa nosiła cechy wczesnego klasycyzmu; jej elewacje zdobiło pasowe boniowanie, zaś elewację frontową zaopatrzono w parę otworów wejściowych zamkniętych spłaszczonym łukiem. Ponad nimi umieszczono tablicę inskrypcyjną z napisem w języku łacińskim następującej treści: „STANISLAUS AUGUSTUS PROSPICIENDO PUBLICAE SALUBRITATI HUNC FONTEM RESTAURARI JUSSIT. ANNO MDCCLXXI”, co w tłumaczeniu na język polski znaczy: „Stanisław August w trosce o zdrowie publiczne to źródło odnowić polecił w roku 1771”. Ową tablicę wykonał Michał Dollinger, który już wcześniej pracował z Jakubem Fontaną – przy budowie pałacu Potockich w Radzyniu Podlaskim.
W roku 1832 w związku z budową cytadeli budynek został zasypany, a już w latach 1834–36 prace hydrologiczno-inżynieryjne prowadził przy nim Edward Klopmann, zaś opracowanie nowego wyglądu budowli powierzono Henrykowi Marconiemu.
Nowy wodozbiór otrzymał szatę neogotycką: otwory wejściowe zamknięto ostrołukami, a ściany oblicowano czerwoną, glazurowaną cegiełką. Całość nakrył dach namiotowy, otoczony wazami umieszczonymi na narożach. Oryginalną tablicę z inskrypcją umieszczono wewnątrz, jej nową kopię z tym samym napisem wmurowano na frontonie od strony południowej.
Gruntowny remont zdroju przeprowadzono dopiero w latach 1931–33, autorami projektu byli Stanisław Płoski i Andrzej Węgrzecki. Dodali oni elementy, których wcześniej nie było: naroża ozdobiło pasowe boniowanie, zaś dach zwieńczyła krenelażowa attyka. Tę formę utrzymał remont przeprowadzony w roku 1959, zrezygnowano wtedy z rekonstrukcji niezachowanego dachu namiotowego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz